مضرات سموم دفع آفات نباتی

بررسی اثرات مصرف میوه و سبزی های تولیدی آلوده برای سلامت انسان : در مواقع بسیاری میوه ها را قبل از پایان دوره کارنس (زمانی که پس از سمپاشی باید سپری شود تا باقیمانده سم در محصول به حداقل برسد) به بازار می آورند در نتیجه سم باقی مانده بر روی بافت میوه ها به تدریج در معده و کبد که وظیفه دفع سموم را برعهده دارد جمع و موجب بیماری های مختلف می شود مواد موجود در کودها که به محصول کشاورزی منتقل می شود در برخی موارد می تواند باعث برهم خوردن تعادل بعضی عناصر مورد نیاز برای سوخت و ساز طبیعی بدن شود. سمومی که برای دفع آفات گیاهی مصرف می شود باید مدت معینی روی میوه و محصولات کشاورزی باقی بماند تا تجزیه شود. اما چون در بسیاری از موارد میوه و محصولات کشاورزی زودتر از وقت معین شده برای عرضه به بازار مصرف، برداشت می شود مقادیری از سموم در بافت میوه به صورت تجزیه نشده باقی می ماند. کارشناسان توصیه می کنند که میوه ها را تا حد ممکن با پوست استفاده کنید چون مواد مغذی قابل توجهی که برای سلامت انسان و جلوگیری از ابتلای افراد به سرطان روده لازم است در پوست میوه ها ذخیره می باشد، اما در حال حاضر به علت وجود سموم مختلف بر روی پوست میوه ها چنین توصیه ای ممکن است سلامت بدن را به خطر بیندازد و اثرات آن در درازمدت عوارضی را در معده به خصوص کبد ایجاد می کند. اما آن چه از ظاهر قضیه برمی آید هنوز تحقیقات جامعی در زمینه تاثیر سموم کشاورزی بر بدن مصرف کنندگان صورت نگرفته است و حتی اظهارنظری در مورد این که آیا در درازمدت امکان ابتلا به سرطان هایی نظیر کبد و معده بر اثر مصرف میوه هایی که دوره کارنس آن ها طی نشده است وجود ندارد. کبد کار تجزیه و دفع سموم وارد شده به بدن را برعهده دارد در صورت وجود سم های تجزیه نشده بر روی میوه ها می توان یکی از عوامل سرطان کبد را این قضیه ذکر کرد و لازم است که نظارت لازم برای طی شدن دوره کارنس پس از سمپاشی از سوی نهادهای ذیربط انجام شود.

وظیفه سازمان حفظ نباتات:

سازمان حفظ نباتات کشور به عنوان متولی کنترل آفات و بیماری ها، سموم مورد استفاده در محصولات کشاورزی را تحت کنترل و نظارت وارد می کند و با دستورالعمل ها و توصیه های فنی کارشناسان خود سموم با حجم کم و دوره کارنس پایین را پس از رعایت سایر روش های مبارزه غیرشیمیایی توصیه می کند.

سموم شیمیایی به چند دسته تقسیم می شود که دو دسته مهم آن ها عبارتند از سموم سیستماتیک و سموم نفوذی که در صورت استفاده از این دو دسته در محصولات جالیزی و میوه ها، اگر دوره خاص طی نشده باشد، به هیچ عنوان با شستن، حرارت دادن و فریز کردن، باقیمانده سموم در محصولات از بین نمی رود و در محصولات کشاورزی و میوه ها باقی می ماند. از این رو، همواره توصیه می شود استفاده از سموم شیمیایی به عنوان آخرین راهکار مبارزه مورد استفاده قرار گیرد. در محصولات گلخانه ای به دلیل وجود شرایط مساعد برای رشد و توسعه گیاه، چون شرایط مساعدی برای گسترش آفات و عوامل بیماری زا فراهم است، برای جلوگیری از آفات و بیماری نیاز به کنترل بیشتر است، ولی متاسفانه کشاورزان به جای استفاده از راهکارهای کنترل غیرشیمیایی بلافاصله برای کنترل آفات از سموم شیمیایی استفاده می کنند. کنترل آفات، بیماری های گیاهی و علف های هرز، یک امر کاملا تخصصی و مشابه پزشکی است. چنان که، پیش گیری، تشخیص و درمان بیماری های انسانی کاملا تحت نظر پزشکان انجام می شود و داروخانه ها فقط براساس نسخه پزشکان اقدام به ارائه دارو می کنند.

مصرف سموم کشاورزی نیز باید کاملا تحت نظر گیاه پزشکان و کلینیک های تخصصی گیاه پزشکی صورت گیرد. هیچ فروشگاه یا فروشنده سموم کشاورزی بدون نسخه مجاز به ارائه مستقیم سموم به کشاورزان نیست.

تولید، توزیع و مصرف سموم به دلیل عوارض بهداشتی و زیست محیطی که می تواند ایجاد کند باید به طور کامل تحت نظارت و کنترل مراجع ذی صلاح انجام شود.

براساس گزارش های داخلی شیوع بیش از اندازه بیماری هایی هم چون سرطان دستگاه گوارش، در برخی استان های کشور به مصرف بی رویه سموم کشاورزی نسبت داده شده است. وجود ترکیبات زیان بار در گوشت، لبنیات و تخم مرغ مصرفی شهروندان نیز امکان پذیر است و برخی مواقع متاسفانه میزان آنتی بیوتیک هایی که به گوشت و فرآورده های آن افزوده می شود، بیش از حد مجاز است و مصرف مداوم آن می تواند بدن را در برابر آنتی بیوتیک هایی که فرد هنگام بیماری مصرف می کند، مقاوم کند و مانع بهبود فرد به هنگام بیماری شود. همین طور در دامداری صنعتی به منظور جلوگیری از بروز مشکلات دام ها در برابر عفونت و انگل باید به آن ها آنتی بیوتیک بدهند ولی این مقدار بیش از حد مجاز است و گاهی به دو برابر حد استاندارد می رسد و مصرف تدریجی این ترکیبات، سلول های بدن را در برابر آنتی بیوتیک های دارویی مقاوم می کند و هنگام بیماری با مصرف آنتی بیوتیک های تجویز شده، نتیجه مطلوب حاصل نمی شود که متاسفانه این مشکل در لبنیات و تخم مرغ نیز وجود دارد.

آلودگی ها در یک زنجیره پیوسته در حرکت است و از طریق آب آلوده و خاک نامناسب، کودها، سموم، آفت کش ها، به زنجیره غذایی انسان و حیوان وارد می شود و اگر از حد معینی که استانداردهای جهانی و ملی تعیین کرده، بیشتر شوند، سلامت را تهدید خواهد کرد.برای مثال، تغذیه مرغ با روغن جامد برای سرعت بخشیدن به وزن گیری و تغذیه دام با نان کپک زده هر کدام به نحوی سلامت مصرف کننده را به خطر می اندازد..

علایم مسمومیت

مسمومیت حاد : علایم و نشانه هایی بعد از ۳۰ الی ۶۰ دقیقه به ترتیب ظاهر شده و در عرض ۲ الی ۸ ساعت به حداکثر شدت خود می رسد

علایم خفیف عبارتند از: بی اشتهایی، سردرد، خواب آلودگی، ضعف، هیجان، لرزش زبان و پلک و چشم ها، میوزیس و اختلال در قدرت بینایی.

علایم با شدت متوسط شامل تهوع، ازدیاد ترشح بزاق، اشک ریزش، استفراغ، عرق، نبض کند می شود و علایم شدید مسمومیت عبارتند از: اسهال پدیدار گشته، کوچک شدن مردمک، اختلال در تنفس، ادم ریه، اختلال در کنترل تشنج، اغما و توقف قلب.

بی مناسبت نیست یادآوری کنیم که در بعضی موارد مسمومیت خفیف، علایمی مانند اسهال های مقاوم مشاهده می شود که در صورت اطلاع نداشتن از سابقه تماس با سم، تشخیص آن مشکل می باشد..

کشاورزی ارگانیک

تولید انواع مواد غذایی مانند میوه، سبزی و گوشت به روش کاملا طبیعی و بدون استفاده از هرگونه ماده شیمیایی نظیر کود شیمیایی، سموم، حشره کش، قارچ کش، هورمون یا آنتی بیوتیک، روشی است با سابقه ای صدساله که طرفداران زیادی در دنیا پیدا کرده و غذاهایی که به این روش تولید می شود، به نام غذاهای ارگانیک مشهور است. مواد غذایی که این گونه تولید می شود، گاهی از نظر شکل ظاهری مطلوب نیست. با این حال گران تر به فروش می رسد. این نوع مواد غذایی به دلایل زیاد مشتری مخصوص خود را دارد و روز به روز بر تعداد متقاضیان این گونه غذاها افزوده می شود. این غذاها حتی روش نگه داری مخصوص خود را دارد. به علاوه، هیچ یک از ترکیباتی که در انبار و سردخانه برای نگهداری غذاهای معمولی استفاده می شود به این دسته از مواد غذایی اضافه نمی شود.

بیش از ۷ هزار نوع افزودنی مصنوعی مجاز در غذاهای معمولی مورد استفاده قرار می گیرد تا این غذاها ماندگاری بیشتری داشته باشند و بیشتر از زمان طبیعی قابل نگه داری باشد، طرفداران و حامیان غذاهای طبیعی یا ارگانیک، بیماری های بسیاری ازجمله آلرژی ها، مشکلات گوارشی و انواع سرطان ها را به این ترکیبات مرتبط می دانند. در اغلب کشورهایی که به طبیعت بکر و سبز علاقه مند هستند و برنامه های پیش گیری از ابتلا به بیماری ها به خصوص انواع سرطان های پیشرو را دارند بازار عرضه غذای ارگانیک یا طبیعی وجود دارد. این مواد غذایی بعضا از نظر شکل ظاهری بدتر از مواد غذایی مشابه است که به طور معمول تهیه می شود، ولی افرادی که از موضوع آگاهند و به سلامت خود علاقه دارند، تمایل بیشتری برای خرید مواد غذایی سالم و طبیعی دارند، هرچند آن ها را گران تر بخرند.

استفاده مجاز و معین از هر نوع ماده شیمیایی در تمامی مراکز تولید باید تحت کنترل باشد که خریدارانی که مواد غذایی معمولی و غیرارگانیک مصرف می کنند در معرض خطر قرار نگیرند. در کشور ما این موضوع مهم تر از تولید غذای ارگانیک است چون راه درازی برای تولید این گونه غذاها در پیش است. به هر حال باید بپذیریم که این موضوع در ارتباط مستقیم با سلامت شهروندان است اگر در این زمینه اقدامات کنترلی لازم صورت نگیرد شهروندان با مشکلات جدی در مورد سلامت خود مواجه می شوند. این روزها به خوردن میوه و سبزیجات تازه برای سلامت بیشتر توصیه می شود اما در شرایط فعلی و در همه شهرهای ایران کشت ارگانیک بسیار ضعیف و در سطح کمی انجام می گیرد..